Mở đầu

Câu hỏi. Em hãy quan sát bức tranh dưới đây và cho biết lời dạy của bà đề cập đến đức tính nào của con người.

Lời giải:

Lời dạy của bà đề cập đến đức tính của con người chính là: giữ chữ tín.

Khám phá

Câu hỏi 1. Em hãy đọc câu chuyện sau và trả lời câu hỏi.

• Em hãy cho biết chi tiết nào trong câu chuyện cho thấy chị Lành là người giữ chữ tín?
• Thế nào là giữ chữ tín?

Lời giải:

• Chi tiết trong câu chuyện cho thấy chị Lành là người giữ chữ tín: Mặc dù biết mình đang giữ những tờ vé số trúng đặc biệt với số tiền rất lớn lên đến 6,6 tỷ đồng của anh Tuấn, nhưng chị Lành vẫn giữ hộ và trao lại cho anh những tờ vé số trúng thưởng đó. 

• Giữ chữ tín là: thực hiện tốt chức trách và trách nhiệm của mình, giữ đúng lời hứa, đúng hẹn trong các mối quan hệ với mọi người, coi trọng lòng tin của mọi người đối với mình, biết trọng lời hứa và biết tin tưởng.

Câu hỏi 2. Em hãy quan sát các bức tranh sau và trả lời câu hỏi.

• Bức tranh nào thể hiện giữ chữ tín và chưa giữ chữ tín? Hãy phân biệt hành vi giữ chữ tín và không giữ chữ tín?
• Vì sao chúng ta phải có trách nhiệm giữ chữ tín với người thân, thấy cô, bạn bè và người xung quanh?

Lời giải:

• Bức tranh thể hiện giữ chữ tín:
• Tranh 1: Bạn nam đã trả lại quyển vở tiếng anh đúng hẹn như đã hứa.
• Tranh 2: Cửa hàng uy tín, chất lượng hơn 40 năm.
• Tranh 3: Thầy đã giữ chữ tín tuyên dương những bạn học tốt, giúp đỡ nhau trong học tập.
• Bức tranh thể hiện chưa giữ chữ tín:
• Tranh 4: Bạn nữ đã không tập luyện đầy đủ, không hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao và làm ảnh hưởng đến các bạn khác.
• Phân biệt hành vi giữ chữ tín và không giữ chữ tín:

• Chúng ta phải có trách nhiệm giữ chữ tín với người thân, thấy cô, bạn bè và người xung quanh vì chữ tín trong cuộc sống vô cùng quan trọng. 
• Người biết giữ chữ tín sẽ được mọi người yêu quý, kính nể, dễ dàng hợp tác với nhau.
• Giữ chữ tín cũng sẽ giúp ta có nhiều mối quan hệ tốt đẹp và sẽ giúp đỡ nhau tốt hơn trong cuộc sống.
• Việc giữ chữ tín cũng giúp ta hoàn thiện bản thân, có thêm ý chí, động lực để tốt hơn trong tương lai.

Câu hỏi 3. Em hãy đọc các trường hợp sau và trả lời câu hỏi.

a) Trong buổi sinh nhật của em, N, M và L đến muộn gần 45 phút mà không báo trước và cũng không xin lỗi.

b) Em tìm quả bóng để chơi mà không thấy. Thì ra, H mượn một tuần trước và hứa cuối tuần trả nhưng lại quên.

c) Chiều nay, do mãi chơi với nhóm bạn, K đã quên nhiệm vụ đón em gái đi học về như lời bố dặn.

Câu hỏi:

• Em có suy nghĩ gì khi gặp các trường hợp trên?
• Theo em, những người không biết giữ chữ tín, không tôn trọng chữ tín có đáng bị phê phán không? Vì sao?
• Làm thế nào để luôn giữ chứ tín với người thân, thầy cô, bạn bè?

Lời giải:

Suy nghĩ khi gặp các trường hợp trên:

• Trường hợp a: Các bạn N, M, L là người không biết giữ chữ tín. Dù đến trễ nhưng các bạn vẫn không xin lỗi bạn của mình.
• Trường hợp b: Bạn H là người không biết giữ chữ tín. Bạn H mượn quả bóng của bạn hứa trả nhưng lại không trả.
• Trường học c: Bạn K là người không biết giữ chữ tín. Bạn hứa với B sẽ đón em gái nhưng bạn đã không thực hiện đúng theo lời hứa đó.

Theo em, những người không biết giữ chữ tín, không tôn trọng chữ tín đáng bị phê phán vì:

• Chữ tín vô cùng quan trọng đối với mỗi người.
• Nếu sống mà không có chữ tín, mọi lời nói và hành động dẫu có thật lòng thì cũng chẳng ai tin.
• Nếu không giữ chữ tín thì sẽ không có được sự tin tưởng tưởng và khó có được các mối quan hệ thân thiết, tích cực.

Luyện tập

Câu hỏi 1. Em hãy tìm những câu ca dao, tục ngữ, thành ngữ về giữ chữ tín ứng với các bức tranh sau và rút ra ý nghĩa.

Lời giải:

Tranh 1: Nói lời phải giữ lấy lời/ Đừng như con bướm đậu rồi lại bay.

• Ý nghĩa: nhằm nhắc nhở mọi người ăn nói phải chín chắn, phải có ý thức, có trách nhiệm trước lời nói của mình, phải biết lấy chữ tín làm đầu, không được hứa suông hứa liều; phải làm đúng, thực hiện đúng điều đã nói và đã hứa.

Tranh 2: Lời nói như đinh đóng cột.

• Ý nghĩa: lời nói, lời hứa chắc chắn như đinh đóng cột vững chải mãi mãi cho dù thế nào cũng không lay chuyển được.

Tranh 3: Chữ tín còn quý hơn vàng.

• Ý nghĩa: vàng là một thứ quý giá, đắc tiền mà ai cũng muốn có nhưng chẳng mấy ai có được nhưng việc giữ chữ tín còn quý hơn, quan trọng không ai có thể dùng tiền mua được nhưng chẳng mấy ai biết được và chữ tín cũng là một đức tín mà con người nên có.

Câu hỏi 2. Em hãy đọc các tình huống sau và trả lời câu hỏi.

• Theo em, trong các tình huống trên, bạn nào biết giữ chữ tín, bạn nào chưa biết giữ chữ tín? Vì sao?
• Em có lời khuyên gì với những bạn chưa biết giữ chữ tín trong các tình huống trên?

Lời giải:

Bạn biết giữ chữ tín là:

• Bạn M: đã thực hiện đúng lời hứa giúp đỡ N trong học tập.
• Bạn K: đã thực hiện đúng lời hứa giúp bố tưới cây khi bố đi công tác.
• Bạn L: đã thực hiện đúng lời hứa giúp đỡ P trong lúc bạn bị ốm.

Bạn chưa biết giữ chữ tín là:

• Bạn H: bạn cứ hứa cho xong rồi bỏ qua không thực hiện đúng theo lời hứa của mình.

Lời khuyên đối với những bạn chưa biết giữ chữ tín trong các tình huống trên là: 

• Chữ tín rất quan trọng với mỗi người, hãy thực hiện đúng theo những gì mình đã hứa, làm đúng theo những gì mình được giao.
• Khi ta biết giữ chữ tín thì ta cũng sẽ nhận được sự tin cậy, tín nhiệm của người khác đối với mình.

Câu hỏi 3. Em hãy đọc thông tin sau và thực hiện các yêu cầu.

Yêu cầu:

• Tìm và kể tên những mặt hàng Việt Nam chất lượng cao, có uy tín với người tiêu dùng trong và ngoài nước.
• Nêu suy nghĩ của em về những người sản xuất, kinh doanh các mặt hàng kém chất lượng, không đảm bảo uy tín với khách hàng.
• Viết đoạn văn (7 - 10 dòng) với lời hứa về việc giữ chữ tín nếu em là người sản xuất, kinh doanh trong tương lai.

Lời giải:

Việt Nam có rất như mặt hàng chất lượng cao, có uy tín với người tiêu dùng trong và ngoài nước như: các sản phẩm bánh kẹo, thực phẩm đông lạnh, rượu bia, hóa mỹ phẩm,…:

• Các sản phẩm bánh, kẹo thuộc công ty cổ phần Bibica.
• Các sản phẩm đông lạnh thuộc công ty cổ phần việt nam kỹ nghệ súc sản – vissan.
• Các sản phẩm thực phẩm đồ ăn liền thuộc công ty cổ phần ACECOOK Việt Nam.
• Các sản phẩm phân bón, thuốc bảo vệ thực vật thuộc công ty cổ phần phân bón Bình Điền.
• …

Suy nghĩ của em về những người sản xuất, kinh doanh các mặt hàng kém chất lượng, không đảm bảo uy tín với khách hàng: 

• Khi một doanh nghiệp không biết giữ “chữ tín” thì sẽ không tồn tại được lâu.
• Chữ tín là một phần cốt yếu của văn hóa kinh doanh mà các doanh nhân và doanh nghiệp không thể xem nhẹ nếu muốn phát triển bền vững.
• Chữ tín không chỉ là sự tôn trọng của bạn dành cho khách hàng của mình mà đó còn là tôn trọng chính doanh nghiệp của mình.

Đoạn văn tham khảo:

Trong cuộc sống thường ngày, chữ tín tạo nên sự tin tưởng, uy tín của một cá nhân với mọi người xung quanh. Nó giúp cho lời nói của chúng ta trở nên có trọng lượng, giành được lòng tin từ người khác. Chữ tín trong cuộc sống quan trọng bao nhiêu thì trong kinh doanh, giá trị định đoạt của nó gấp nhiều lần hơn như thế. Bất cứ thời đại nào, chữ tín vẫn là chiếc chìa khóa vàng để mở cánh cửa của sự thành công và giàu có. Trong đối nhân xử thế hàng ngày, có bao nhiêu người tin tưởng bạn, đồng nghĩa với việc bạn có bấy nhiêu cơ hội thành công. Phương châm “chữ tín quý hơn vàng” đã trở thành khẩu hiệu và mục tiêu của các doanh nghiệp trên mọi lĩnh vực. Danh dự và chữ tín là tấm giấy thông hành trên con đường làm giàu. Vì thế, bất kể đi làm công ăn lương hay khởi nghiệp làm ông chủ, bạn đều cần xây dựng tốt tấm biển vàng đề tên chữ “tín”.

Vận dụng

Câu hỏi 1. Em hãy thiết kế số nhắc việc hoặc bảng ghi chú để ghi chép lời hứa với bản thân hoặc người khác, hãy kiểm tra lại kết quả thực hiện sau một tháng.

Lời giải:

• Em có thể ghi các lời hứa của bản thân như:
• Học bài cũ lúc 18 giờ.
• Trả lại vỡ bài tập cho bạn H sau khi mượn.
• Giúp mẹ dọn nhà vào sáng Chủ nhật.
• …
• Sau khi thực hiện xong một việc đã ghi, em hãy đánh dấu vào những việc mình đã thực hiện được.
• Sau 1 tháng, em tự đánh giá xem những việc nào đã nào được, những việc nào chưa làm được. Em sẽ rút ra được kinh nghiệm và bài học cho bản thân trong việc giữ chữ tín.

Câu hỏi 2. Em hãy thiết kế một thông điệp (đoạn văn, câu khẩu hiệu, tranh vẽ,...) và trình bày trước lớp nhằm kêu gọi bạn bè thực hiện thói quen đúng giờ.

Lời giải:

Gợi ý thông điệp: “Đi đúng giờ, làm đúng việc, hoàn thành đúng hẹn”.