I. Rừng và vai trò của rừng

Câu hỏi 1. Quan sát Hình 7.1 và nêu các thành phần của rừng theo gợi ý:

• Thành phần sinh vật
• Thành phần không phải sinh vật

Lời giải:

• Thành phần sinh vật: chim, cò, cây cối
• Thành phần không phải sinh vật: nước, đất

Câu hỏi 2. Kể tên các sản phẩm trong đời sống có nguồn gốc từ rừng

Lời giải:

Các sản phẩm trong đời sống có nguồn gốc từ rừng: củi, gỗ, nấm, măng, cây thuốc, gà rừng, lợn rừng,… 

Câu hỏi 3. Chọn nội dung đúng về vai trò của rừng theo mẫu bảng dưới đây:

Lời giải:

Các nội dung đúng về vai trò của rừng:

• 1. Rừng bảo vệ nguồn nước, chống xói mòn
• 2. Rừng chắn gió, chắn sóng, chắn cát bay, bảo vệ đê biển
• 3. Rừng điều hòa khí hậu, bảo vệ và điều hòa môi trường sinh thái.
• 4. Một số rừng được sử dụng chủ yếu để sản xuất, khai thác gỗ và một số loại lâm sản
• 5. Rừng là nơi bảo vệ di tích và danh lam thắng cảnh.
• 7. Rừng là nơi bảo tồn thiên nhiên, nguồn gene sinh vật
• 8. Rừng là nơi có thể phục vụ nghiên cứu
• 9. Rừng là nơi cư trú của nhiều loài động, thực vật.

Câu hỏi 4. Sử dụng internet, sách, báo,.. để tìm hiểu thêm vai trò của rừng.

Lời giải:

HS tìm kiếm, nghiên cứu sách báo để biết thêm các vai trò của rừng.

II. Các loại rừng phổ biến ở Việt Nam

Câu hỏi 1. Xác định từng loại rừng phù hợp với mỗi ảnh trong hình 7.3 theo mẫu bảng dưới đây:

Lời giải:

Câu hỏi 2. Kể tên một số rừng ở Việt Nam mà em biết. Chúng thuộc loại rừng nào (theo mục đích sử dụng)?

Lời giải:

Một số loại rừng Việt Nam em biết:

• Rừng sản xuất:
• Rừng keo trồng (Đồng Hỉ - Thái Nguyên)
• Các rừng ở Bình Dương, TP. Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Bình Định, Quảng trị, vùng Tây Nguyên và Đông Bắc Bộ (Phú Thọ, Yên Bái, Tuyên Quang và một số tỉnh lân cận khác)
• Rừng đặc dụng: 
• Rừng Cúc Phương (Ninh Bình)
• Vườn Quốc Gia Phong Nha - Kẻ Bàng (Quảng Bình)
• Vườn quốc gia Xuân Sơn (Phú Thọ)
• Khu Bảo tồn thiên nhiên Thanh Phú (Bến Tre)
• Vườn Quốc Gia Bái Tử Long (Quảng Ninh)
• Vườn Quốc Gia Ba Bể ( Bắc Cạn)
• Vườn Quốc gia Phong Nha Kẻ Bàng (Quảng Bình
• Rừng U Minh ( Kiên Giang)...
• Rừng phòng hộ:
• Rừng Sơn Động (Bắc Giang)
• Vườn Quốc gia Mũi Cà Mau
• Khu rừng phòng hộ xung yếu và sản xuất Lâm ngư trường 184 ( Cà Mau)
• Rừng phòng hộ ven biển Nhà Mát (Bạc Liêu)...

Câu hỏi 3. Sử dụng internet,sách, báo,.. để tìm hiểu thêm về các loại rừng ở Việt Nam và trên thế giới.

Lời giải:

HS tự thực hành sử dụng internet, sách, báo,.. để tìm hiểu thêm về các loại rừng ở Việt Nam và trên thế giới.

Luyện tập

Câu hỏi 1. Nêu vai trò của rừng đối với gia đình và địa phương em

Lời giải:

Rừng có vai trò quan trọng đối với môi trường và đời sống của gia đình và địa phương em:

• cung cấp nguồn gỗ, củi,
• điều hòa không khí, điều hòa nước,  chống biến đổi khí hậu,
• là nơi cư trú động thực vật và lưu trữ các nguồn gen quý hiếm,
• bảo vệ và ngăn chặn gió bão, chống xói mòn đất,
• đảm bảo cho sự sống, bảo vệ sức khỏe của mọi người. 

Câu hỏi 2. Trình bày vai trò của rừng phòng hộ, rừng đặc dụng và rừng sản xuất.

Lời giải:

Vai trò của rừng phòng hộ: 

• bảo vệ nguồn nước,
• bảo vệ đất, chống xói mòn,
• chống sa mạc hoá, hạn chế thiên tai,
• điều hoà khí hậu, góp phần bảo vệ môi trường. 

Vai trò của rừng sản xuất: 

• Sản xuất, kinh doanh gỗ và lâm sản ngoài gỗ.
• Phòng hộ và góp phần bảo vệ môi trường.

Vai trò của rừng đặc dụng: 

• Bảo tồn thiên nhiên, nguồn gene sinh vật
• Bảo vệ di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh;
• Phục vụ nghỉ ngơi, du lịch và nghiên cứu. 

Vận dụng

Câu hỏi. Viết một đoạn văn hoặc kể một câu chuyện có nội dung đề cập đến vai trò của rừng.

Lời giải:

Rừng chính là tập hợp các loài sinh vật sinh sống trong một diện tích lớn, trong đó cây cối chiếm số lượng chủ yếu. Quá trình phát triển của rừng trải qua khá nhiều giai đoạn, có thể kể như rừng non, rừng sào, rừng trung niên hay rừng già. Hệ sinh thái trong rừng luôn phát triển và biến đổi không ngừng. Đó cũng là đặc trưng của môi trường rừng so với các môi trường khác. Vậy, vì sao nói bảo vệ rừng là bảo vệ cuộc sống của chúng ta? Bởi vì, rừng có mối quan hệ mật thiết với con người, là lá phổi xanh giúp điều hoà không khí. Lá cây quang hợp, hít vào khí CO2, thải ra khí O2, cung cấp năng lượng sống cho con người. Nhờ rừng mà con người có bầu không khí trong lành để thở, góp phần cải thiện sức khỏe mỗi ngày. Mặt khác, rừng chính là nơi cung cấp cho các nhà máy công nghiệp những nguyên, vật liệu phục vụ quá trình sản xuất, đặc biệt là trong ngành công nghiệp giấy. Cũng là nơi để con người có thể lấy củi phục vụ đời sống hàng ngày. Hơn thế nữa, trong công cuộc phòng chống thiên tai, những cây rừng còn là “người hùng” tạo nên “trường thành” vững chắc ngăn cản dòng chảy của nước, tránh xói mòn đất gây lũ quét, sạt lở, ảnh hưởng đến đời sống, thậm chí là tính mạng của con người.